دکتری جغرافیای سیاسی، پژوهشگر مرکز مطالعات آفریقا دانشگاه تربیت مدرس ، std_raissadat@khu.ac.ir
چکیده: (1198 مشاهده)
بیشتر میادین نفت و گاز مشترک در خلیج فارس واقع شدهاند که یکی از کم عمقترین دریاهای جهان به شمار میرود. منطقه غرب آسیا و حوزه خلیج فارس در حال تجربه تنشهای ژئوپلیتیکی بیشماری است. از نظر تاریخی، این میادین نفتی مشترک منبع اختلاف و تنش هستند که به جنگهایی نیز منجر شده است. ایران دارای 15 میدان مشترک نفتی با عراق میباشند. پژوهش حاضر با عنوان تحلیل پیامدهای ژئوپلیتیکی منابع مشترک نفتی بین ایران و عراق به دنبال پاسخ به این سؤال است که منابع نفتی مشترک ایران عراق چه نقشی در روابط دو کشور دارد؟ همچنین برای بررسی عنوان پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی و تکنیک دیمتل بهره گرفته شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد متغیرهایی مانند رقابت منطقهای، توسعه یکجانبه میادین نفتی مشترک، همکاری نزدیک اقتصادی، اختلافات منطقهای، رشد اقتصادی ایران و کاهش اثر تحریمها، شرکای تجاری متفاوت، اختلاف در جذب سرمایهگذاری خارجی، عدم توانایی ایران در سرمایهگذاری، همگرایی ژئوپلیتیکی در تنگه هرمز، سرمایهگذاری مشترک، بیثباتی در دیپلماسی اقتصادی و ... در منطقه نشاندهنده تعامل بالا و ارتباط سیستمی قوی با سایر متغیرها هستند. با اتکا به تحلیلها، بهنظر میرسد ضروری است که ایران با تحلیل دقیق موقعیت موجود و با توجه به پیشبینیهای کارگشا درباره آینده درصدد توسعه روابط با عراق بربیاید و ضمن تلاش برای حفظ سهم و ثروت خویش در مخازن مشترک و سرمایهگذاری خارجی در صنعت نفت خود در راستای تبدیل تهدیدات احتمالی به فرصتهای جدید برآید و با ایجاد همکاری زمینۀ تأمین منافع حداکثری را مهیا کند.
نوع مقاله:
مروری تحلیلی |
موضوع مقاله:
جغرافیای سیاسی دریافت: 1402/7/6 | پذیرش: 1402/11/24 | انتشار: 1402/1/10